جلد سوم راهنمای آموزشی طراحی و شبیه سازی سیستم جمع آوری رواناب سطحی با استفاده از مدل Autodesk Storm and Sanitary Analysis 2013 آماده شد. این جلد درباره مبانی طراحی سیستم زهکشی خیابان و پیادره روها می باشد.
بخشی از مطالب در ذیل آورده شده است:
- مفاهیم اصلی در سیستم زهکشی
مفاهیم اصلی تحلیل و طراحی سیستم زهکشی و سازههای ورودی ذیلاً معرفی میشود:
خط شیب هیدرولیکی : اگر پیزومترهای متوالی در مسیر جریان قرار گیرد، خط شیب هیدرولیکی مکان هندسی ارتفاع آب در این پیزومترها است.
ضریب تاثیر ورودی : نسبت جریان در یک ورودی به کل جریان در جوی کنار خیابان است.
بار فشاری : ارتفاع ستون آب است که میتوان فشاری برابر فشار آب ایجادکند.
انشعاب فرعی : جریانی که از یک محل بیرون زده و در خیابان یا کانال به سمت ورودی پاییندست جریان مییابد. ورودیها میتوانند طوری طراحی شوند که برای یک بارندگی خاص (مثلاً باران طرح) مقدار مجازی انشعاب فرعی اجازه خروج داشته باشد.
ورودی مرکب : یک ورودی زهکش که معمولاً مرکب از دریچه آهنی و ورودی کنار سوارهرو است.
ورودی کنار سوارهرو : به یک ورودی زهکش در کنار سوارهرو گویند.
ورودی ریزشی : به یک ورودی زهکش افقی یا نزدیک به افقی گویند.
ورودی جنبی : یک ورودی که در بالادست و در یک طرف ورودی اصلی در محل تقاطع شیب افقی و عمودی قرار گرفته است. کار آن جداکردن آشغال در جایی است که شیب کاهش یافته و موجب جمعشدن آشغال و غیره در جلوی آن ورودی میشود.
ورودی شبکهدار : یک ورودی زهکش مرکب از دریچه، در کنار سوارهرو یا پایینترین نقطه جاده با خم عمودی یا در محل جمع شدن آب به حالت گودال و یا در کنار کانال.
جوی کنار خیابان : آن قسمت از مقطع کنار خیابان است که در مجاورت ورودی کنار سوارهرو قرار دارد و برای برای انتقال رواناب حاصل از بارندگی کاربرد دارد که میتواند تمام یا قسمتی از خط سیر باشد و در دو طرف خیابان یا سمت پارک خودرو باشد و عرض آن به اندازه دریچه ورودی محدود میشود و مقطع آن میتواند از مواد مختلف یا شیبهای عرضی متفاوت تشکیل شده باشد.
دهانه فاضلابرو : حفرهای عمودی از میان یک پل که هدف آن زهکشی سطح است. گاهی یک بازشدگی افقی در ورودی کنار سوارهرو یا دیواره را نیز گویند.
ورودی زهکش باریک : به یک ورودی زهکشی مرکب از یک شکاف باریک پیوسته که در بالای لوله جداکننده، جمع کننده و منتقلکننده جریان قرار دارد، اطلاق میشود.
- معرفی دریچههای ورودی شبکهای
به علت آنکه سازههای با دریچههای ورودی شبکهای تنها در سیستمهای درهم کاربرد دارند، لذا از بحث در مورد اصول طراحی آنها اجتناب میشود و در اینجا تنها برای تکمیل مبحث، شکل انواع دریچهها و خلاصهای از نحوه کاربرد آنها آورده میشود.
در سیستمهای درهم، سازههای ورودی شبکهای برای جمعآوری و انتقال روانآب سطحی به یک رودخانه یا منبع بکار میروند. این ورودیها، باید هم به اندازه کافی برای ورود آب باز باشد و هم برای عبور دوچرخهها خطر نداشته باشد و لذا باید از یک ساختار مناسب برخوردار باشد. ورودیهایی که برای زهکشی سطوح خیابانها بکار میروند، به 3 دسته اصلی تقسیم میشوند:
1) ورودیهای با پنجره آهنی مسطح : این ورودیها شامل قفسههای آهنی در بالای جوی حاشیه خیابان است که با یک یا چند شبکه آهنی پوشیده شده است (شکل 2- الف). همچنین ورودیهای شکافدار شامل یک لوله است که در طول محور افقی بریده شده است و در فواصل معین میلههای آهنی افقی در شکاف قرار داده شده است (شکل 2- ب).
2) ورودیهای با دیواره باز : این ورودیها بازشدگیهای عمودی در لبه کنار پیادهرو هستند که با یک سقف پوشیده شدهاند (شکل 2- ج).
2) ورودیهای مرکب : این ورودیها معمولاً مرکب است از یک بازشدگیهای عمودی در لبه کنار پیادهرو و یک شبکه آهنی در کف که در دو طرف شیبدار است (شکل 2- د).
- زهکشی پیادهرو و خیابان
جزئیات زیادی در طراحی و تعیین خصوصیات سیستم زهکشی باید مدنظر قرار گیرد. مقررات جامعه مهندسین عمران آمریکا (1960، 1982، 1983ASCE,) همانند دیگر موسسات حرفهای و تجاری ساختار و خصوصیات اجزاء این سیستم را بیان کرده است. ذیلاً به بخشی از این جزئیات اشاره میشود:
شما از سایت زیر می توانید اطلاعات مورد نیاز خود را تهیه کنید: